SỰ THINH LẶNG ĐÁNG SỢ TRƯỚC KHI CƠN BÃO ẬP ĐẾN
Chắc các bạn còn nhớ Ts. Chris Martenson – một chuyên gia chuyên ngành bệnh lý học, khoa nhiễm độc thần kinh tốt nghiệp từ Đại học Duke (Anh Quốc) – mà tôi đã từng nhắc đến...
Lọc theo mục lục
Chắc các bạn còn nhớ Ts. Chris Martenson – một chuyên gia chuyên ngành bệnh lý học, khoa nhiễm độc thần kinh tốt nghiệp từ Đại học Duke (Anh Quốc) – mà tôi đã từng nhắc đến...
Từ nhiều ngày trước, tôi thấy có rất nhiều lời kêu gọi trên mạng xã hội kêu gọi chính quyền Việt Nam đóng cửa và hủy tất cả mọi đường bay kết nối với Trung Quốc. Tôi chỉ im lặng...
Chắc các bạn cũng đã đọc bài viết này của chúng tôi, cách đây gần đúng 1 năm: trong đó có trích dẫn một nghiên cứu mới từ Đại học London (Anh quốc) khám phá ra rằng việc người da...
Gần 60 triệu người Trung Quốc đã bị cách li hoàn toàn vì cơn dịch bắt nguồn từ chủng coronavirus 2019-nCoV. Tất cả nhân viên Lãnh sự quán Mỹ đã chính thức di tản khỏi khỏi Vũ Hán....
Cho đến ngày hôm qua (22/1/2020), con số người bị nhiễm hội chứng viêm phổi cấp (SARS) tại Trung Quốc đã lên đến 555 người. Quy mô lây nhiễm dịch rải trên các tỉnh thành Vũ Hán,...
Theo các phân tích độc lập được thực hiện bởi Cơ quan Nghiên cứu Hàng không và Vũ trụ Hoa Kỳ (NASA) và Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Hoa Kỳ (NOAA), nền nhiệt...
Australia đang phải đối mặt với một tương lai như thế nào? Hãy nhìn về quá khứ để hiểu các lời cảnh báo đã được đưa ra từ trước. Thực ra cách đây 5 năm (tháng 1/2015), chính Tổ...
Hôm thứ Hai vừa qua (13/1/2020), một nhóm 14 nhà khoa học quốc tế đã công bố nghiên cứu mới của họ trên Tạp chí Advances in Atmospheric Sciences, trong đó phân tích các dữ kiện...
Bắt đầu từ ngày 8/1/2020, chính quyền Nam Australia đã bắt đầu chiến dịch xả súng giết hàng nghìn con lạc đà hoang. Họ sẽ dùng trực thăng và xe quân đội để thực hiện cuộc tàn sát...
Một nghiên cứu được thực hiện trong 1 thập kỷ được công bố ngày 10/1/2019, trong đó cho biết những hoạt động của con người đã giải phóng một lượng khí carbon gấp 100 lần tất cả...
Chắc các bạn còn nhớ Ts. Chris Martenson – một chuyên gia chuyên ngành bệnh lý học, khoa nhiễm độc thần kinh tốt nghiệp từ Đại học Duke (Anh Quốc) – mà tôi đã từng nhắc đến trong bài viết:
Hôm nay, tôi mời gọi các bạn theo dõi một clip chia sẻ nhận định chi tiết của ông về tình hình dịch bệnh CoV Vũ Hán (chủng virus 2019-nCoV).
Từ phút 1:19, vị tiến sĩ này đã đưa ra quan điểm đừng so sánh virus gây bệnh cúm H1N1 (vẫn xảy ra hàng năm) với chủng virus 2019-nCoV. Ông giải thích:
Điều đó có nghĩa là khi bị nhiễm, chỉ 1% bệnh nhân cúm phải nhập viện điều trị chăm sóc đặc biệt (ICU), chiếm số lượng 200.000 gường bệnh riêng tại Mỹ trong năm 2019 so với con số từ 10 triệu đến 50 triệu người nhiễm cúm hàng năm. Còn đối với dịch 2019-nCoV, Trung Quốc đang chuẩn bị hai bệnh viện dã chiến với công suất 1.000 và 1.300 gường để đối phó với đại dịch. Ngoài ra, toàn tỉnh Vũ Hán dự kiến cung cấp 10.000 gường bệnh sẵn sàng cho tình huống xấu nhất. Xem:
Từ phút 2:52, ông tiến sĩ trưng ra hai biểu đồ so sánh giữa bệnh cúm H1N1 (đường màu đỏ) và 2019-nCoV (đường màu vàng) như dưới đây:
Biểu đồ bên trái so sánh số ca lây nhiễm bệnh, còn biểu đồ bên phải so sánh số lượng tử vong của hai căn bệnh. Cả hai thống kê được ghi nhận trong cùng số ngày diễn biến dịch tễ đều cho thấy thực tế và khuynh hướng (projection) lây nhiễm, cũng như tỷ lệ tử vong, của 2019-nCoV đều tăng nhanh, hướng thẳng đứng và vượt qua cúm H1N1.
Từ phút 3:28, một biểu đồ khác tiếp tục được đem ra trích dẫn để minh họa cho sự tồi tệ, ngu dốt và độc ác mà người ta thường dùng trong so sánh để xem thường 2019-nCoV và gây rối loạn thông tin thật sự về dịch bệnh này (ngay cả tại Mỹ, trên kênh CNN vào ngày 28/1/2020).
Trong biểu đồ này, họ so sánh sự bùng phát dịch CoV Vũ Hán với Hội chứng Viêm đường Hô hấp cấp SARS (cũng do coronavirus gây ra năm 2002-2003). Đối với từng căn bệnh, chúng ta có thể thấy ô vuông màu nhạt là số ca bị nhiễm, còn ô vuông màu đậm là con số tử vong. Ở dưới cùng, họ ghi tỷ lệ chết so với số ca nhiễm bệnh, đối với CoV Vũ Hán là 2.2%, còn với SARS là 9.6%, chỉ bằng cách chia số chết cho số ca bệnh. Đó là một sai lầm lớn. Luôn có một sự trễ pha trong khoảng 7 ngày giữa thời điểm kiểm đếm số lây nhiễm mới và thời điểm có người chết. Và như thế, nếu chúng ta so sánh con số chết với số ca lây nhiễm của 7 ngày trước đó, thì chắc chắn tỷ lệ ở trên sẽ hoàn toàn khác. Một điều chắc chắn khác, chính là chúng ta sẽ không thể biết rõ con số tỷ lệ cuối cùng, nghĩa là sau khi cơn dịch bị dập tắt và chấm dứt. Lúc ấy, khi đếm tổng số ca lây nhiễm và tổng số tử vong, chúng ta mới có một con số chính xác như dịch SARS cách đây 17 năm.
Thậm chí một trang web nổi tiếng về số liệu thống kê như Statista cũng sai lầm. Họ đang sử dụng một biểu đồ hình cột để so sánh 2019-nCoV với SARS và nói rằng sự bùng phát dịch 2019-nCoV vượt trội hơn SARS, trong khi không hề đề cập đến các mốc thời gian tương ứng.
Thực ra, để hiểu cho đúng tình trạng phát triển của dịch tễ thì cần phải đối chiếu và đặt trên cùng dòng thời gian, như biểu đồ dưới đây:
Đường màu vàng là 2019-nCoV. Đường màu đỏ là dịch SARS. Cả hai đều dựa trên số ngày ghi nhận ca nhiễm đầu tiên và kéo dài ra sau đó. Đối với 2019-nCoV, chúng ta thấy rằng chỉ sau khoảng 50 ngày kể từ ca nhiễm đầu tiên, số người nhiễm tăng đột biến theo cấp số mũ. Còn với dịch SARS, có một khoảng thời gian rất lâu không có chuyện gì xảy ra, trước khi con số nhiễm bệnh bắt đầu tăng, nhưng không đột ngột và theo hàm số mũ như 2019-nCoV.
Thậm chí nếu chúng ta tách 2019-nCoV ra và so sánh riêng khuynh hướng tăng của số ca nhiễm bệnh (màu đen đậm) với số lượng tử vong (không điền màu) như trong biểu đồ dưới đây, thì thấy cả hai chỉ số này đều tăng theo hàm số mũ (logarithm).
Nếu kéo dài khuynh hướng này lên, theo biểu đồ của Tập đoàn Nghiên cứu BIANCO RESEARCH, thì đường màu xanh chính là thực tế con số ca nhiễm bệnh cho đến ngày 27/1/2020, dù theo số liệu báo cáo khá hạn chế và có kiểm soát về mặt chính trị của Bộ Y tế Trung Quốc, và đây là một đường biểu thị hàm số mũ của số ca nhiễm tăng theo thời gian. Nếu đi theo khuynh hướng dự báo này, thì chúng ta có thể sẽ thấy con số người bị nhiễm bệnh được thông tin sẽ chạm mức 20.000 ca trong một ngày gần đây.
Tại sao sự phân tích này là quan trọng? Nếu quay trở lại con số so sánh ở đầu bài viết về tỷ lệ biến chứng nguy kịch (Nhập viện Cấp cứu Chăm sóc Đặc biệt – ICU) của 2019-nCoV là khoảng 20%, thì điều gì sẽ xảy ra trong tương lai gần nếu chúng ta kéo dài hàm số mũ này thêm chút nữa đường biểu diễn trên biểu đồ của Bianco Research? Khuynh hướng dự báo sẽ như sau:
Nếu tính từ mốc ngày 28/1/2020, số ca nhiễm bệnh là 4.774, số ca nguy kịch là 955, thì theo hàm logarithm tuyến tính, sang ngày 29/1, số ca nhiễm sẽ là 6.684, nguy kịch sẽ là 1.337. Sang ngày 30/1, số ca nhiễm sẽ là 9.357, nguy kịch sẽ là 1.871. Sang ngày 31/1/2020, số ca nhiễm sẽ là 13.100 và nguy kịch sẽ là 2.620. Sang ngày 1/2/2020, các con số này lần lượt sẽ là 18.340 và 3.668.
Thực tế trong ngày 31/1/2020, con số ca nhiễm bệnh 9.822 và nguy kịch là 1.527, tức là ở giữa dự báo của ngày 30 và 31 theo hàm logarithm của biểu đồ. Còn với ngày hôm nay (1/2/2020), số ca nhiễm thực tế là 11.948 và nguy kịch là 1.795, tức là có giảm so với dự báo và vẫn chưa chạm mức đồ thị của ngày 31/1/2020. Tuy nhiên, các con số thông báo tình hình dịch từ bên trong Trung Quốc hoàn toàn không đáng tin và dễ bị lệch vì nhiều lý do. Người ta công bố có đến 17.988 ca bệnh nghi ngờ tại đây, và con số này vẫn rơi vào gần con số dự báo của đúng ngày 1/2/2020. Xem:
Bây giờ cứ cho là các phòng thí nghiệm đã bắt đầu tìm ra vaccine chữa 2019-nCoV, và vaccine ấy cần 30 ngày để thử nghiệm lâm sàng trước khi sản xuất và phân phối đại trà để dập dịch, thì trong 30 ngày ấy (tính từ ngày 28/1/2020) và trong trường hợp trận dịch không bị ngăn cản bởi bất cứ yếu tố nào, thì con số ca nhiễm bệnh có thể chạm mức 115.537.638 trường hợp, với 23.107.528 trong tình trạng nguy kịch vào ngày thứ 30 trên toàn cầu!
Với con số nhiễm bệnh và thậm chí nguy kịch phải điều trị chăm sóc ICU khổng lồ như vậy, thì chẳng có quốc gia nào trên thế giới có đủ số lượng giường bệnh trong bệnh viện để đáp ứng – cho dù là Mỹ hay Trung Quốc, và chắc chắn phần lớn của con số dự báo này sẽ nằm ở Trung Quốc, chưa kể các quốc gia nằm sát biên giới với nước này như Thái Lan, Việt Nam hay Hàn Quốc!
Ngoài ra, tất cả thông tin về số ca bệnh, nguy kịch, tử vong hiện nay đều thông qua nhà cầm quyền Trung Quốc. Mọi thông tin đều bị phong tỏa, nhất là khi người dân Trung Quốc không thể/không được sử dụng twitter hay facebook. Vì thế, tất cả các nhận định và dự báo đều có thể sai lệch và không chính xác.
Nhưng theo Hành tinh Titanic, điều mà Ts. Chris Martenson muốn cảnh báo, chính là một đợt sóng khổng lồ của số ca nhập viện và cần đến điều trị đặc biệt (ICU) đang hình thành và chuẩn bị nhấn chìm các bệnh viện, gây ra quá tải, và rồi sau đó, vì dịch vụ y tế không thể đáp ứng sẽ dẫn đến tăng tỷ lệ tử vong đột biến, cũng như tăng số ca lây nhiễm mới. Đó mới là điều đáng sợ của hàm số mũ trong một trận đại dịch!
Con người không lường trước được rằng từ những điều nhỏ nhặt và dường như không quan trọng, thảm họa có thể xảy ra đến mức kinh khủng. Ít ai hiểu được rằng, trước một cơn siêu bão, bầu trời thường im phăng phắc một cách đáng sợ.
Trong một nghiên cứu dịch tễ mới được công bố bởi chính các nhà khoa học bên trong Trung Quốc – nhưng chưa qua thẩm định hội đồng (peer-reviewed), chỉ số xác suất lây nhiễm (R0) của 2019-nCoV lên đến một con số đáng sợ là 4.08, nghĩa là một người bị bệnh có thể lây lan cho hơn 4 người khác khi tiếp xúc hoặc bị phơi nhiễm. Trong khi đó, con số ước tính của WHO (Tổ chức Y tế Thế giới) chỉ là từ 1.4 đến 2.5 mà thôi. Chỉ số mới này được tính theo công thức có đưa vào những biến số về lây nhiễm tiềm tàng trong thời gian ủ bệnh và nhờ thực tế tiếp xúc với chính các bệnh nhân ngay trong lòng lãnh thổ Trung Quốc. Xem:
Bạn cũng có thể xem cách Ts. Chris Martenson giải thích và phân tích những điểm quan trọng của nghiên cứu mới này tại đây:
Với chỉ số về xác suất lây nhiễm cao như vậy, nếu tính theo chu kỳ lây nhiễm, thì chúng ta sẽ có một bảng dự báo như sau:
Điều đó có nghĩa là gì? Với xác suất lây nhiễm 4.0, thì sau 20 chu kỳ, từ 1 người bị nhiễm bệnh sẽ có thể lây lan cho thêm 274.877.906.944 người! Và nếu cộng lại số ca lây nhiễm của tất cả 20 chu kỳ đó, thì con số sẽ lên đến 366.503.875.925 người – gấp 52 lần tổng dân số hiện nay của toàn thể loài homo sapiens. Đó là tiềm năng khủng khiếp của coronavirus 2019-nCoV.
Ngoài ra, nghiên cứu trên còn xác định rõ rằng, mức độ nguy hiểm (gây tử vong) của 2019-nCoV tương đương và không khác gì dịch SARS (2003) cả! Với mô hình tính toán mới (gọi là Susceptible-Exposed-Infectious-Recovered-Death-Cumulative, viết tắt là SEIRDC), tỷ lệ tử vong của 2019-nCoV tăng lên 6.50%. Trong khi đó, tỷ lệ này của dịch SARS 2003 là từ 3.61% – 7.66%.
Nghiên cứu còn đề xuất rằng, nếu chúng ta có thể giảm được số ngày lây nhiễm trung bình xuống còn dưới 2.3 ngày (nghĩa là kiểm soát dịch tễ và cách li người bệnh tốt), thì chỉ số xác suất lây nhiễm sẽ giảm xuống dưới 1, và rồi dịch sẽ dễ dàng được dập tắt. Nhưng điều này là không thể đối với tình hình hiện nay, khi mà cả triệu người dân tại Vũ Hán đã di tản ra bên ngoài thành phố và sống ở bất cứ đâu trên thế giới. Ngoài ra, số ngày phơi nhiễm với tình trạng ủ bệnh không triệu chứng lên đến 14 ngày đã khiến nhiều trường hợp tiềm năng bị lây bệnh xảy ra khắp mọi nơi. Do đó, chúng tôi dự báo toàn lãnh thổ Trung Quốc – vùng tâm dịch và là ổ dịch – sẽ chuẩn bị đóng cửa và không còn có thể quay trở lại nếp sống bình thường như trước kia nữa (nghĩa là không đi học, không đi siêu thị, không tổ chức sự kiện thể thao và giải trí, không đi làm…). Ngay cả những quốc gia cận kề biên giới với Trung Quốc như Thái Lan, Việt Nam, Nga… nếu lơ là với tình trạng lây lan và tiến triển của dịch bệnh, cũng sẽ chịu chung số phận.
Ts. Chris Martenson gợi ý người dân nên chuẩn bị cho tình huống xấu nhất ấy, bằng cách chuẩn bị các phương thuốc căn bản để chống trả dịch bệnh, như chống đau họng, kháng sinh – trụ sinh bình thường (aspirine/paracetamol), thảo dược tự nhiên để giúp ngủ ngon (trong trường hợp bị hành bởi bệnh), dụng cụ đo thân nhiệt, nước súc miệng diệt khuẩn, khẩu trang, chỗ ở riêng… để tự chữa trị và cách li tại nhà nếu bệnh viện quá tải.
Cuối cùng, trong một phân tích dịch tễ học tại Đức về trường hợp lây nhiễm 2019-nCoV từ một người Trung Quốc cho 4 người Đức bản xứ, xem tại đây:
Bạn cũng có thể xem clip phân tích dưới đây dựa trên nghiên cứu trên mang tính rất trực quan:
Kể từ phút 5:40, người ta phân tích rằng đã có trường hợp người truyền bệnh cho người, và người bị nhiễm bệnh có vẻ bình phục sau khi có triệu chứng ho và sốt, nhưng sau khi bình phục vẫn mang virus và có thể lây truyền cho người khác. Điều đáng kinh ngạc chính là, thời kỳ ủ bệnh ở các trường hợp nhiễm virus từ người qua người ngắn hơn (chỉ từ 2 đến 3 ngày), nhưng lại có khả năng lây lan bệnh cho người khác trước khi và ngay cả sau khi các triệu chứng bệnh xuất hiện rõ ràng. Điều đó rất nguy hiểm khi các hệ thống y tế bị quá tải và không đủ phương tiện để xét nghiệm PCR bệnh nhân trước và sau khi chữa.
Chúng ta nên xem xét nghiên cứu này theo khía cạnh của trường hợp hai cha con người Trung Quốc bị mắc bệnh tại Việt Nam. Đang có khả năng nghi ngờ người cha truyền sang cho con mình trong thời gian ở miền Trung Việt Nam. Điều đáng lo ngại hơn nữa chính là hai cha con người này đã tiếp tục đi du lịch ở Việt Nam sau đó. Vì thế, khả năng lây truyền trên đường đi cho những người Việt bản xứ khác là rất cao. Ngoài ra, bệnh viện Chợ Rẫy (Sài Gòn) tuyên bố đang gần chữa khỏi cho hai bệnh nhân này, đặc biệt là người con trai. Liệu họ có ý thức và hiểu được phân tích nghiên cứu dịch tễ học của Đức ở trên hay không, để mà kiểm tra PCR tình trạng của người con trai có tiếp tục dương tính với 2019-nCoV sau khi hồi phục? Điều đó rất quan trọng để biết được khả năng lây lan của virus đáng sợ này.
Với chỉ 46.500 VND (2 USD) hàng tháng – tương đương giá trị của 1 bát phở, bạn có thể giúp chúng tôi đem tin tức mới nhất về cuộc khủng hoảng Biến đổi Khí hậu và sụp đổ Hệ Sinh Thái đến cho cộng đồng Việt Nam. Chúng tôi thậm chí còn đang tìm ra những cách để tư vấn và thông tin cho người dân Việt Nam về các phương thức giúp dân tộc chúng ta thay đổi và sống sót trong kỷ nguyên Biến đổi Khí hậu.
[wpforms id=”2628″]
Phần chia sẻ ý kiến