Cách đây không lâu, tôi đã đọc một bài viết của Michael L. Fox về cuộc khủng hoảng di cư do khí hậu, và nó sẽ trở nên tồi tệ hơn theo cấp số nhân như thế nào trong vài thập kỷ tới. Khi các trang trại phá sản, các thành phố cạn kiệt nguồn cấp nước, và nhiều quốc gia trở nên quá nóng để sống trong mùa hè, hàng trăm triệu người sẽ đi về phía Bắc với hy vọng tìm được nơi nào đó an toàn để sinh sống.

Người dân Châu Âu, Bắc Á và Bắc Mỹ sẽ không chấp nhận điều đó. Hãy nhìn cách người Châu Âu phản ứng với vài triệu người tị nạn đến từ Syria. Họ trở nên phân biệt chủng tộc hơn và bài ngoại hơn, và quan điểm chính trị chuyển dịch rõ rệt sang cánh hữu. Đó là phản ứng chỉ từ vài triệu người chạy trốn bạo lực và hỗn loạn ở quê nhà của họ mà thôi.

Theo Liên Hợp Quốc, có thể có đến 1,2 tỷ người tị nạn khí hậu vào năm 2050, và con số đó thậm chí còn chưa bao gồm những người tị nạn phải di chuyển bên trong mỗi quốc gia nữa. Nếu vài triệu người di cư có thể khiến các nước bắt đầu bầu ra những nhà lãnh đạo cánh hữu, thì chuyện gì sẽ xảy ra khi có hàng trăm triệu người di cư?

Như Michael chia sẻ:

“Tôi đoán rằng người dân ở ‘Phương Tây giàu có’ sẽ cảm thấy bị bao vây, sợ hãi, tức giận, và họ sẽ bầu cho những chính trị gia quyền lực nhưng tâm thần, những Trump và Hitler, những người có ‘sức mạnh’ để làm những gì cần thiết. Nó sẽ rất tàn bạo. Xã hội của chúng ta sẽ trở nên tàn bạo.”

Câu kết luận cuối cùng đó thực sự đọng lại trong tôi.

“Xã hội của chúng ta sẽ trở nên tàn bạo.”

Khi tôi học biết về cuộc thảm sát người Do Thái Holocaust ở trường cấp hai, thầy giáo của tôi đã đảm bảo với cả lớp rằng điều tương tự sẽ không bao giờ xảy ra nữa vì “bây giờ chúng ta đã có nhận thức rõ hơn”. Tuy nhiên chúng ta có thực sự được như thế hay không?

Hiện tại, có khoảng 2 triệu người ở dải Gaza bị bỏ đói, đánh bom, hành quyết, và người dân phương Tây bình thường hoặc là không biết, hoặc là không quan tâm. Khi bạn kể với họ về điều đó, [bạn sẽ nhận được] câu trả lời phổ biến nhất, thường là “điều đó thật tệ hại” hoặc “chiến tranh mà…”.

Rõ ràng là, cuộc tấn công của [tổ chức phiến quân Hồi giáo] Hamas vào ngày 7 tháng 10 năm 2023 thật kinh hoàng, và không có thường dân Israel nào đáng phải chết vì những gì chính phủ của họ đã làm, nhưng điều tương tự cũng nên được áp dụng cho người dân Gaza nữa. Một nửa số người [thiệt mạng] ở Gaza đều dưới 18 tuổi và không hề tham gia bầu cử cho Hamas. Chưa hết, Tổng thống Israel còn nói “không có thường dân vô tội ở Gaza”.

Thật không vậy? Thậm chí không phải hàng nghìn trẻ em đã bị giết vì đánh bom sao? Thậm chí không phải hàng ngàn người khác đã bị thương tật, một số người trong nhóm này bị buộc phải đoạn chi mà không có thuốc gây mê? Kể cả những đứa bé sơ sinh bị bỏ cho chết đói sau khi nhân viên y tế trong bệnh viện bị buộc phải rời đi? Thật sao?

Phản ứng thông thường là Israel đang tự vệ và thiệt hại chiến tranh ngoài dự kiến là điều không thể tránh khỏi. Ở một mức độ nhất định, điều đó đúng. Khi bạn gây chiến với một quốc gia khác hoặc một mạng lưới khủng bố, chắc chắn sẽ có những thương vong ngoài ý muốn.

Nhưng cuộc chiến ở Gaza thì lại khác. Đó thậm chí không phải là một cuộc chiến—mà là một cuộc tàn sát. Có vẻ như Israel đang cố tình nhắm mục tiêu vào dân thường. Nếu bạn không tin điều đó, thì tại sao họ đã ném bom các bệnh viện? Còn việc họ đã ném bom trường học thì sao? Còn việc họ đã ném bom các trại tị nạn thì sao?

Thế còn thực tế là họ đã cắt quyền tiếp cận thực phẩm và nước của cả 2 triệu người dân Gaza thì sao? Những cái chết do đói và bệnh tật có phải là thương vong ngoài ý muốn? Dĩ nhiên là không! Họ biết chính xác những gì họ đang làm.

Một số người cho rằng, Israel phải áp dụng các biện pháp cực đoan để ngăn chặn Hamas, rằng việc tiêu diệt Hamas về lâu dài sẽ ngăn chặn nhiều người chết hơn. Lập luận này thật nực cười. Nó làm tôi ngạc nhiên khi bất cứ ai cũng có thể sử dụng kiểu nói này mà không cảm thấy xấu hổ hay e ngại ngay lập tức.

Hãy tưởng tượng bạn có một đứa con đang học trong trường tiểu học, và có một gã đang xả súng giết người ở đâu đó trong khuôn viên trường. Bạn có đồng ý với việc cảnh sát đánh bom toàn bộ trường học và giết tất cả trẻ em chỉ để ngăn chặn kẻ xả súng không?

Mọi người đều biết điều đó thật là vô lý. Tuy nhiên, một nửa số người Mỹ dường như đồng ý với logic đó khi nói đến [chuyện đang xảy ra ở] Gaza. Nó thậm chí còn vô lý từ quan điểm chiến lược, vì cuộc tàn sát này chắc chắn sẽ tạo ra vô số thành viên mới cho Hamas, những người đã mất gia đình ở Gaza và muốn trả thù. Tuy nhiên, việc giết chóc vẫn cứ tiếp tục.

Điều đáng kinh ngạc (hoặc không có gì đáng ngạc nhiên) là, những người Mỹ ủng hộ Israel nhiều nhất lại là những người theo đạo Tin lành, những người cho rằng Chúa Giêsu yêu thương tất cả trẻ em trên thế giới, “dù màu da đỏ hay vàng, đen hay trắng”. Những nhà truyền giáo đạo Thiên Chúa đi để “cứu độ” người dân ở các nước thuộc thế giới thứ ba cũng nghĩ rằng việc đánh bom trường học và hành quyết trẻ em là hoàn toàn bình thường. Họ chắc chắn không thể cứu những đứa trẻ đã chết, vậy làm sao họ có thể biện minh cho những gì Lực lượng Phòng vệ Israel (Israel Defence Forces – IDF) đang làm ở Gaza?

Lời giải thích duy nhất có ý nghĩa với tôi là họ phân biệt chủng tộc. Người dân ở Gaza là những người da nâu, có tôn giáo khác, và đang sống ở một đất nước xa xôi. Vì vậy, mạng sống của họ đơn giản là không có giá trị bằng những người Mỹ da trắng quý giá. Bạn có thể nghĩ rằng, thật không công bằng khi tôi buộc tội một nửa đất nước này là phân biệt chủng tộc, nhưng tôi đơn giản là không thể nghĩ ra lời giải thích nào tốt hơn cho sự nhẫn tâm của những người tán thành hành động của Israel.

Điều tương tự cũng xảy ra với những người Israel ủng hộ những gì IDF đang làm. Dù bạn có tin hay không thì phần lớn trong số họ cho rằng IDF đang sử dụng quá ít hỏa lực. Ngay cả với tất cả những hình ảnh kinh hoàng phát ra từ Gaza, hầu hết người Israel vẫn muốn có thêm nhiều cái chết và sự hủy diệt. Trong khi đó, giới quan chức cấp cao trong chính phủ Israel đang đưa ra đủ loại phát ngôn kinh tởm và phân biệt chủng tộc. Ví dụ, Bộ trưởng Quốc phòng Israel gọi người Palestine là “những động vật người”.

Sau ba tháng, hoàn toàn rõ ràng rằng cái gọi là cuộc chiến này không phải nhằm đánh bại Hamas – mà là nhằm loại bỏ người Palestine và chiếm lấy dải Gaza. Cho dù Israel có chính thức sáp nhập dải đất này hay không, thì đó vẫn là mục tiêu và nếu bạn không tin tôi thì có hàng tá ví dụ về các quan chức Israel nói rằng đó chính xác là những gì họ muốn làm. (Ngoài ra, không phải ngẫu nhiên mà Israel gần đây đã bắt đầu cấp giấy phép thăm dò khí đốt ngoài khơi bờ biển Dải Gaza.)

Đây là tội ác diệt chủng, và tất cả mọi người, trừ những người bị truyền thông Phương Tây tẩy não, đều nhận ra điều đó. Xét cho cùng, những gì đang xảy ra hoàn toàn phù hợp với định nghĩa chính thức về nạn diệt chủng, và đó là lý do tại sao các chuyên gia của Liên Hợp Quốc cho rằng người Palestine đang có “nguy cơ nghiêm trọng bị diệt chủng” (“grave risk of genocide”). Khi Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc tiến hành bỏ phiếu cho nghị quyết kêu gọi ngừng bắn, chỉ có Hoa Kỳ bỏ phiếu chống (Vương quốc Anh bỏ phiếu trắng).

Ở thời điểm này, hơn 20.000 người đã chết và số người chết sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới. Trong suốt năm 2024, người Palestine sẽ tiếp tục bị nhiễm bệnh, chết đói và chết dưới đống đổ nát của những tòa nhà bị sập. Và hầu hết những ai nghe về điều đó thường sẽ nhún vai và tiếp tục sống cuộc sống của họ.

Nếu bạn từng thắc mắc việc sống sót trong thời kỳ thảm sát holocaust sẽ như thế nào, thì đây chính là nó đấy. Nếu bạn từng thắc mắc tại sao người dân Đức lại có thể cho phép điều gì đó khủng khiếp như vậy xảy ra, thì đây chính là cách thực hiện đấy. Mọi người đều nghe biết về những gì đang xảy ra, nhưng nhún vai và vẫn chỉ lo cho việc của mình thôi.

Nhưng mục đích của bài viết này không phải để tuyên bố rằng, nạn thảm sát diệt chủng là xấu. Điều đó là hiển nhiên rồi. Vấn đề là những gì đang xảy ra ở Gaza chỉ như là một chuyến “cưỡi ngựa xem hoa” so với những gì sắp xảy ra.

Như tôi đã chỉ ra, sẽ có hơn một tỷ người tị nạn vì khí hậu trong vài thập kỷ tới khi hành tinh này nóng lên ngày càng nhanh. Tình trạng thiếu nước sẽ dẫn đến nạn dịch bệnh lan rộng và mất mùa. Trong khi đó, các đợt nắng nóng sẽ khiến nhu cầu sử dụng điều hòa không khí tăng cao, đến mức lưới điện bị hỏng và hàng triệu người sẽ chết vì bị sốc nhiệt.

Đương nhiên, người dân sống ở những nơi xảy ra nắng nóng, bệnh tật và thiếu lương thực trầm trọng nhất sẽ cố gắng chạy trốn đến chỗ nào đó mát mẻ và ổn định hơn. Và có thể bạn sẽ đổ lỗi cho họ? Nếu bạn lo sợ rằng con cái mình sẽ chết đói hoặc chết trong đợt sóng nhiệt, liệu bạn có làm mọi thứ trong khả năng của mình để đưa chúng đến nơi an toàn hơn không?

Nhưng người dân ở các nước phát triển (Global North) sẽ không nhìn sự việc như vậy. Hầu hết trong số họ sẽ coi hàng triệu người di cư ở biên giới với sự nghi ngờ và nỗi sợ hãi. Vì vậy, họ sẽ bầu ra những nhà độc tài cánh hữu, những người hứa sẽ giải quyết vấn đề và giữ an toàn cho họ.

Họ sẽ làm điều này như thế nào? Họ đã thể hiện ra điều đó cho chúng ta thấy rồi đó. Donald Trump, người hiện đang dẫn trước Biden trong các cuộc thăm dò, cho biết ông ta muốn gửi hàng nghìn quân đến biên giới để ngăn chặn người nhập cư và thiết lập các trại giam tạm thời để đưa họ vào. Hơn một nửa số người Mỹ thích ý tưởng này.

Hãy nhớ rằng, đây là khoảng thời gian tương đối ổn định so với những gì sắp xảy tới. Hầu hết người Mỹ, mặc dù có nhiều năm lạm phát cao, vẫn có đầy đủ thức ăn ở trên bàn. Hầu hết người Mỹ vẫn có thể đến bệnh viện và nhận thuốc khi bệnh hoạn. Hầu hết người Mỹ vẫn có thể thoát khỏi những đợt nắng nóng chết người bằng cách ở trong nhà và bật điều hòa.

Điều gì sẽ xảy ra khi hầu hết người Mỹ không biết bữa ăn tiếp theo của họ sẽ đến từ đâu? Khi các bệnh viện hoàn toàn quá tải hoặc đóng cửa? Khi tình trạng mất điện luân phiên trở thành thông lệ và không có điều hòa? Khi lực lượng cảnh sát bị dàn trải đến mức tối đa và tỷ lệ tội phạm tăng vọt?

Bạn có nghĩ họ sẽ quan tâm đến cách chính phủ [của họ] đối xử với hàng triệu người tuyệt vọng đang cố gắng vượt biên giới hay không? Không có cơ hội cho điều đó đâu! Họ sẽ yêu cầu chính phủ xây dựng thêm những bức tường, và hành động tàn bạo đến mức cần thiết để ngăn chặn dòng người mà họ tin rằng đang lấy đi thực phẩm và việc làm của họ.

Rồi khi nghe tin vô số người di cư đang bị hành quyết hoặc bỏ cho chết đói trong sa mạc, họ đều sẽ nhún vai và tiếp tục cuộc sống của mình. Bởi vì họ sẽ không biết phải làm điều gì khác cả.

Như Michael đã nói:

“Xã hội của chúng ta sẽ trở nên tàn bạo.”

Thử thách sẽ là giữ vững nhân tính của chúng ta cho dù có chuyện gì xảy ra. Đứng lên bảo vệ những người bị áp bức dù khó khăn hay nguy hiểm đến đâu. Không phải vì nó sẽ cứu được xã hội hay thậm chí vì đó là điều đúng đắn nên làm.

Chúng ta cần phải giữ lấy nhân tính của mình, vì nếu chúng ta đánh mất điều đó thì xã hội này còn có ý nghĩa gì nữa?