MỘT THUỘC ĐỊA GẦN. MỘT THUỘC ĐỊA XA. MỘT THUỘC ĐỊA TRONG SÂN NHÀ BẠN.
“Trong chính trị và lịch sử, thuộc địa là một vùng lãnh thổ chịu sự cai trị trực tiếp về chính trị của một quốc gia khác.” – trích Wikipedia. Một buổi sáng êm ả...
Lọc theo mục lục
“Trong chính trị và lịch sử, thuộc địa là một vùng lãnh thổ chịu sự cai trị trực tiếp về chính trị của một quốc gia khác.” – trích Wikipedia. Một buổi sáng êm ả...
12 NHÀ MÁY ĐIỆN NGUYÊN TỬ ở bờ Đông nước Mỹ đang phải đối mặt với các vấn đề lớn có liên quan đến biến đổi khí hậu, như sau: 1. Đây là những nơi hiện đang phải đối mặt với nền...
Bất lực ư? Khổ quá ư? Mệt mỏi ư? Mẹ thì khóc, con thì đeo khẩu trang. Dưới đất, nước lênh láng dưới gầm xe máy. Trên trời bụi mịn bao phủ. Mắc kẹt trong dòng người vô tận. Tình...
Phân tích khoa học mới đây cho thấy nền nhiệt nước Mỹ đã tăng gần chạm mức nhiệt +2°C. Xem: Còn theo bản đồ dự báo khí tượng phía dưới trong mấy ngày hôm nay, thì nước Mỹ bị chia...
Với sức gió trên 257km/g, siêu bão LORENZO đã trở thành cơn bão đầu tiên đạt sức mạnh Cat.5 trong lịch sử ghi nhận bão của loài người tại khu vực Đông Bắc Đại Tây Dương. Trước đó,...
Tình trạng của Phiến băng Amery Ice Shelf và biển băng tại khu vực phía Đông lục địa Nam Cực vào ngày hôm qua, 1/10/2019. Hình số 3 cho thấy các khu vực đang tan băng và có nguy...
Một tảng băng được đánh số hiệu D28 vừa tách khỏi Phiến băng Amery Ice Shelf ở khu vực phía Đông lục địa Nam Cực. D28 có độ dày ước tính là 210m và chứa 315 tỷ tấn băng. Nếu đem...
Hãy xem để thấy ánh mắt thật của trẻ con là như thế nào. Người Việt Nam thường nói “ánh nhìn như hình viên đạn” là như vậy 🙂 Đấy đúng là cái cách mà “cô người...
Ngày hôm qua (23/9/2019), 16 thanh thiếu niên trẻ đã đệ đơn lên Liên Hiệp Quốc, kiện đích danh chính quyền của 5 quốc gia Đức, Pháp, Brazil, Argentina và Thổ Nhĩ Kỳ vì họ đã không...
Clip toàn văn bài phát biểu của cô bé Greta Thunberg tại Hội nghị Thượng đỉnh Khí hậu của Liên Hiệp Quốc vào ngày hôm qua (23/9/2019): Dưới đây là không phải là một bài phát biểu...
“Trong chính trị và lịch sử, thuộc địa là một vùng lãnh thổ chịu sự cai trị trực tiếp về chính trị của một quốc gia khác.” – trích Wikipedia.
Một buổi sáng êm ả năm xưa. Tôi chỉ vừa vào lớp 8. Thầy giáo địa lý có vầng trán hói vừa kết thúc bài giảng. Giờ của thầy lúc nào cũng rất dễ chịu. Ông luôn vẽ nhanh một tấm bản đồ bằng phấn trắng, ghi lên đó những nước: Liên Xô, Trung Quốc, Hàn…Mã Lai, rồi Việt Nam. Thầy tự thuyết minh, tự giảng, không cần theo sách. Thầy hay hỏi vài câu tư duy, đứa nào nói trúng sẽ được điểm 10. Ai mà không thích.
Hôm đó thầy đã hỏi một câu tôi không thể nào quên.
“Các em, khoa học kỹ thuật ngày càng phát triển. Thời xưa chưa có lửa, chưa có công cụ gì. Thời nay đã có điện, có xe hơi, vũ khí, công nghệ thông tin… Cuộc sống tiện ích hơn nhiều. Nhưng cũng có mặt trái. Em nào cho thầy biết, theo em thấy, mặt nào là lấn át? Khoa học, công nghệ có thật sự tốt cho con người không?”
Không đứa nào trả lời. Vì rất quý thầy, tôi mạnh dạn giơ tay. Không thể để thầy tự hỏi tự trả lời. Tôi không kiếm được con 10 nào. Nhưng tôi đã nói điều tôi trăn trở.
“Dạ không thưa thầy. Em nghĩ, con người đã sống hàng trăm ngàn năm. Trước đó mọi loài đã sống hàng triệu năm. Nhưng từ khi có khoa học kỹ thuật, công nghệ. Mọi loài chỉ có thể sống nổi vài trăm năm nữa.”
“Và con người không có cách nào đảo ngược quá trình đó cả.” Tôi khẳng định.
Năm đó, còn chưa tới năm 2000. Internet chưa phát triển. Người dùng điện thoại di động còn ít. Nhiều xe đạp, nhiều cây xanh. Không khí còn trong lành. Mùa thu đẹp tuyệt vời. Mùa đông lạnh lẽo tê tái. Mùa hè không quá nóng nực chói chang.
Thầy không nói một lúc. Chờ tôi ngồi xuống, thầy cười, nhìn cả lớp: “Các em đừng quá lo. Thầy thấy mặt tốt vẫn là chủ đạo, vẫn lấn át. Có thể dùng công nghệ để bảo vệ môi trường. Nhờ khoa học, mọi thứ sẽ dần tốt đẹp hơn. Cảm ơn em.”
Một đứa trẻ như tôi, không khỏi chột dạ tự ái. Nhưng tôi hiểu, vì sao thầy cần nói vậy. Tôi cũng hiểu ý thầy, không phải không dưng mà thầy đặt vấn đề như vậy. Ông thật sự có lo lắng cho thế hệ chúng tôi.
MỘT MIỀN THUỘC ĐỊA XA XÔI
Một trăm năm nữa. Mực nước dâng cao. Đất đai thu hẹp. Lụt lội lan tràn, nước đen hòa lẫn xác chết bao loài. Rác thải chất như những ngọn núi cao. Nước rỉ rác thành ao hồ bốc mùi khủng khiếp. Không khí toàn khói bụi độc hại. Rừng bốc cháy. Sóng đại dương ập vào những hòn đảo rác ngập ngụa. Cá tôm không còn. Mùa đông biến mất. Mùa hè mặt trời chỉ một mà như hóa thành hai, tỏa ánh lửa chết chóc. Những đô thị hoang tàn, mục nát khắp thế giới. Những cơn bão khổng lồ nhập vào nhau, đẩy tất cả vào đống hỗn độn của cái chết và sự khốn cùng.
Muôn loài thú hoang không còn đất sống. Chỉ loài giun dế, côn trùng, giòi bọ có môi trường sinh sôi nảy nở. Con người không còn nước mắt khóc nhau. Họ chém giết, giành giật để tồn tại. Tình yêu là thứ vớ vẩn. Đạo đức là thứ hoang đường. Bạo lực là bộ luật duy nhất. Vũ khí lên ngôi. Thức ăn là quý giá. Tiền bạc là thượng đế của loài người trong cơn điêu tàn.
Một mạng người nằm xuống. Một nỗi đau khổ. Một nụ cười trong niềm vui. Một tiếng khóc nấc rên hờ. Tất cả đều như nhau, đều tươi rói, đều là hiện thực. Dù nó diễn ra bây giờ hay là một trăm năm sau. Vậy tương lai thảm đạm đó không đáng để chúng ta rùng mình ngày nay hay sao?
Câu trả lời của mọi người là không. Chúng tôi chỉ biết ngày hôm nay. Chúng tôi tàn phá, bòn rút của tương lai vì tương lai là một miền thuộc địa xa xôi, chịu sự thống trị của hiện tại. Một đứa trẻ sinh ra 50 năm sau, hay 100 năm sau không có quyền gì để thay đổi hành vi của chúng tôi bây giờ. Vì chúng là con dân của một xứ xa xăm phụ thuộc. Xứ mà chúng tôi không bao giờ còn sống đến lúc đó để nhìn thấy. Vì vậy, chúng tôi muốn làm gì tùy ý. Chúng không có khả năng lên tiếng. Chúng không có bất cứ quyền gì ngoài việc thừa hưởng di sản của ông cha để lại, cho dù đó là một đống tan nát.
Cho dù chúng chính là con cháu của chúng tôi.
MỘT MIỀN THUỘC ĐỊA GẦN BÊN, NGAY TRONG SÂN NHÀ BẠN
Hiên nhà đầy nắng. Đứa con thơ của bạn đang chơi đùa với đồ chơi. Ngón tay bé xinh. Đôi chân chập chững. Đôi mắt con, như bao đứa trẻ khác, đẹp như một hồ nước nhỏ trong veo, đôi khi khiến bạn ngẩn ngơ khi nhìn vào. Tiếng nói tiếng cười con vang trong tim bạn, bao giờ cũng làm bạn vui lây, lòng dịu lại sau nhiều bộn bề vất vả. Và con sẽ bước ra ngoài kia với những điều gì chờ đợi? Và bạn, sẽ nói với con những gì trong những ngày bên con sắp tới?
– Mày thì biết gì mà nói.
– Con sướng hơn bố mẹ ngày xưa cả triệu lần.
– Trẻ con tụi bây lo chơi là chính. Vô tích sự. Bố mẹ còng lưng ra cày cho tụi bây hưởng.
– Giới trẻ bây giờ chán lắm. Hư, hỗn, phá làng phá xóm.
– Bây giờ cái gì cũng có. Chả bù cho ngày xưa thiếu thốn đủ đường.
– Mỗi việc ăn, ngủ, học cũng không xong. Sau này ra đường làm ăn mày con ạ.
– Đồ trẻ ranh, vắt mũi chưa sạch. Trứng khôn hơn vịt hả mày.
– Hỏi làm gì, sau này lớn lên rồi con sẽ hiểu.
Và vô cùng bất tận những câu tương tự…
Bé con mở miệng nói làm gì? Vì các con làm gì có quyền mà nói. Các con là THUỘC ĐỊA TRONG SÂN NHÀ của bố mẹ cơ mà. Bố mẹ để lại gì thì các con cố mà hưởng. Xã hội để lại gì, các con cũng cố gắng mà gánh lấy. Còn bố mẹ chẳng lấy gì của các con cả. Các con thò lò mũi xanh, có cái gì đâu mà bố mẹ lấy?
Thế hệ bố mẹ vất vả vô cùng. Làm tất cả để cho chúng mày có cái mà ăn, đỡ phải khổ sở như bố mẹ. Cho nên bố mẹ phải làm tất cả, tất cả trong tầm tay của bố mẹ, hiểu không các con.
– Bố mẹ phá rừng, hút cát, đào vàng, nổ núi, bắt cạn cá tôm, bẫy hết thú, bắn hết chim, không phải để cho chúng mày xài thì cho ai.
– Bố mẹ buôn được cái gì thì buôn, kể cả ma túy, thuốc giả, hàng lậu, hàng đểu. Không thu vén cho chúng mày thì cho ai.
– Bố mẹ lừa được ai thì lừa, ai ngu thì chết chứ bệnh tật gì. Từ thuê diễn giả nói phét, bẫy người đến học, hút tiền đầu tư, vẽ hươu vẽ vượn, bành trướng đa cấp, biến tướng trăm đường; cốt cũng để hút được trăm ngàn tỷ rồi bùng sang nước ngoài, đổi đời cho chúng mày chứ cho ai.
– Bố mẹ tiếc gì cái môi trường vu vơ xa vời, trời sinh voi sinh cỏ mày nghe chưa. Xả thải được càng nhiều thì càng lợi nhuận, đầu tư xử lý gì cho tốn kém. Tiết kiệm cho chúng mày chứ cho ai.
– Bố mẹ nói thật để làm gì. Thời buổi này thật thà là ngu. Viết báo láo, xài bằng giả, đạo văn chép nhạc, nâng điểm chạy án, mua quan bán tước, làm giả hồ sơ, chạy trường chạy giấy, quảng cáo bốc phét chém gió. Bố mẹ chẳng ngại cái gì, miễn là ra lắm tiền, tiện lợi là được. Mày cũng đừng thật thà làm gì, chúng nó lại bảo ngu lâu. Bố mẹ khuyên cho mày chứ cho ai mà cãi.
– Bố mẹ sống đạo đức để làm gì. Tin gì thần thánh, nhân quả. Cướp được ai thì bố mẹ cứ cướp. Không tự cướp được thì bố mẹ lo lót, quan hệ, nhờ kẻ khác cướp cho. Nhân thì có nhưng quả chắc gì có mà chúng mày sợ. Bố mẹ cướp cho cho chúng mày sống phủ phê chứ cho ai mà lo hão.
– Bố mẹ gom được cái gì là gom hết. Nhất là đất đai bất động sản. Người đẻ chứ đất không đẻ nhớ chưa con. Đất tăng cả trăm lần, để lại chúng mày sướng chứ ai sướng. Đứa nào không gom được thì đi thuê nhà mà ở. Không đủ tiền thuê thì về quê cuốc đất.
Và rồi bé con lớn lên, thừa hưởng tất cả thành quả của thế hệ cha chú. Bé con bước khỏi hiên nhà. Xe đầy phố, sạt qua mặt, bước nửa bước là đụng. Chẳng còn chỗ nào chạy nhảy, rong chơi. Bụi mù mịt trời. Con bước đến trường. Thi thoảng có bạn bị cô đánh, thầy rình mò dâm ô. Lại có bạn bị tai nạn, bạn bé thì bị bỏ quên trên xe, bạn lớn bị chết tức tưởi giấu xác chỗ khác, rồi lại đem ra diễn kịch chạy tội. Con bàng hoàng, run sợ, day dứt, căm phẫn. Nhưng con không dám thắc mắc. Lên tiếng thì lại nói trẻ ranh biết gì, ngậm mồm im lặng mà sống mới là khôn.
Cứ vậy con lớn lên, nhìn thành phố rộng ra, những tòa nhà chọc trời, phố phường tắc nghẽn. Những dòng sông xanh biến mất, đổi màu. Những bãi cỏ thơm nhường chỗ cho bê tông cốt thép. Con nghe đâu đó người ta chém giết nhau, bố con tương tàn, những thảm cảnh khủng khiếp. Con không biết vì sao lại vậy. Con đi đâu cũng thấy mọi người cảnh giác, không dám động chạm vào nhau, không dám nhìn nhau, không thể nhờ vả hỏi han điều gì sâu sắc. Con thấy tiền bạc chi phối mọi thứ. Kiến thức con học hôm nay, hai mươi năm sau chẳng hề sử dụng. Con đi làm, như công thức chung lâu nay, và con thấy con làm lấy lương hàng trăm năm sau cũng chẳng đủ mua nổi một miếng đất để ở với giá hiện tại. Con nghe đâu đó tình hình biên cương hải đảo căng thẳng, nguy nan. Con nhìn chung quanh, các bạn con cũng đã thay đổi từ bao giờ. Chúng nó cũng lại phá, lại buôn lậu, lại đi lừa, lại xả bẩn, lại nói láo, lại đi cướp, lại thu gom vơ vét. Như cách mà thế hệ ngày trước đã truyền lại cho chúng con.
Chỉ có điều, chúng nó và cả con nữa, phải vùng vẫy mãi trong một điều kiện ngày càng khó khăn, độc hại, tối tăm hơn. Thủ đoạn phải càng ngày càng phức tạp, tinh vi, độc ác. Còn chỗ nào nữa cho sự tử tế sót lại. Tất cả đang dần đổ vỡ hàng loạt. MIỀN THUỘC ĐỊA XA XĂM ngày nào đang dần tiến lại với chúng con, với con của chúng con nữa. Miền đất đó chẳng còn lại gì ngoài sự kiệt quệ, đáng sợ vô cùng.
Và con nhớ lời nói của bố mẹ ngày nào: Con sinh thời nay, sướng hơn bố mẹ năm xưa cả triệu lần. Con ạ…
Phần chia sẻ ý kiến