NÔNG DÂN ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG VÀ APPLE
Tôi nêu ra ở đây hai bài báo nghe có vẻ chẳng ăn nhập gì với nhau: 1. Hôm qua (17/2/2020), New York Times đưa tin Apple trở thành một trong những công ty đầu tiên tiết lộ rằng...
Lọc theo mục lục
Tôi nêu ra ở đây hai bài báo nghe có vẻ chẳng ăn nhập gì với nhau: 1. Hôm qua (17/2/2020), New York Times đưa tin Apple trở thành một trong những công ty đầu tiên tiết lộ rằng...
Carbon monoxide (CO) và bụi mịn PM 2.5 là những tác nhân gây ô nhiễm không khí với 2 điểm chung như sau: Đều được sinh ra khi nhiên liệu bị đốt cháy, từ nguồn tự nhiên như cháy...
Cuối tháng 1/2020 vừa qua, một nhóm các nhà khoa học nghiên cứu vùng cực, kết hợp giữa Đại học New York (Mỹ) và Đoàn thám hiểm Nam Cực của Anh (British Antarctic Survey) –...
Chúng ta vẫn chưa biết coronavirus loại mới 2019 đến từ đâu. Nghi ngờ hàng đầu về vật chủ là một con dơi, có khả năng – đã lây qua một động vật khác có tiếp xúc nhiều hơn...
Với sự gia tăng kết hợp giữa nhiệt và độ ẩm — một mức nhiệt “bầu ướt” 35°C, nóng và ẩm hơn so với khả năng chịu đựng của cơ thể — khiến bầu không khí sẽ trở nên oi bức...
Xác suất lan truyền bệnh (R0): 3.11, tức là 1 người nhiễm sẽ lây cho hơn 3 người khác, 100 người nhiễm sẽ lây lan cho hơn 300 người khác. Xem: Trong khi đó, TỶ LỆ HỒI PHỤC SO VỚI...
Vào ngày 4/2/2020, Hệ thống Giám sát Khí tượng Copernicus của Liên minh Châu Âu (Copernicus Climate Change Service – C3S) đã công bố tháng vừa qua là tháng Một có nền nhiệt...
Việc Tập đoàn Truyền thông Tencent lớn nhất Trung Quốc (công ty sở hữu ứng dụng WeChat với hơn 1 tỷ người dùng) để lộ một dãy con số khác khi công bố tình trạng dịch 2019-nCoV bên...
New York Times có đăng tin về ngành công nghiệp khai thác và cung ứng dầu mỏ thế giới đang tỏ ra chán chường và ủ rũ. Quốc gia tiêu thụ dầu mỏ thuộc hàng top thế giới là Trung...
Phân tích mới nhất của các nhà nghiên cứu tại Đại học Minnesota và Đại học North Carolina về khả năng sử dụng thụ thể tiềm năng của coronavirus 2019-nCoV, theo cơ chế enzyme...
Tôi nêu ra ở đây hai bài báo nghe có vẻ chẳng ăn nhập gì với nhau:
1. Hôm qua (17/2/2020), New York Times đưa tin Apple trở thành một trong những công ty đầu tiên tiết lộ rằng coronavirus đã khiến hãng này phải cắt bớt chỉ tiêu doanh số cho quý 1/2020 – mà hồi cuối năm ngoái (2019) được dự báo sẽ tăng trưởng mạnh mẽ. Apple cũng cho biết nhu cầu mua thiết bị điện tử của hãng này ở Trung Quốc đã bị tác động nặng nề: trong tháng 1/2020, tất cả 42 cửa hàng (Apple store) tại Trung Quốc đã phải đóng cửa, và giờ đây còn chưa mở lại. Xem:
2. Còn hôm nay, trên VNExpress có bài về “cơn bão hạn mặn đang xảy ra khốc liệt ở miền Tây Nam Bộ.” Bài báo kể về các trường hợp người nông dân đang mất trắng nông sản đang gieo trồng vì nạn xâm thực của nước biển. Cà Mau ghi nhận hơn 16.000 ha lúa bị thiệt hại 30-70%; 340 ha hoa màu có nguy cơ bị ảnh hưởng do hạn mặn, chủ yếu ở huyện Trần Văn Thời. Mùa hạn mặn khốc liệt bốn năm trước, toàn tỉnh có hơn 50.000 ha lúa bị thiệt hại; 4.700 ha hoa màu chết khô. Cà Mau cùng 12 địa phương khác ở miền Tây đã công bố thiên tai hạn hán. Dọc theo sông Hậu, hơn 10 km từ Long Đức đến Tân Hưng, những cánh đồng chết, mặt ruộng khô nứt nẻ nối tiếp nhau, nước ngoài sông mặn chát.
Một gia đình anh chị nông dân chia sẻ: “Tui với ổng dự định nếu trúng vụ này sẽ mua cho đứa con Út chiếc xe máy. Nhưng người tính không bằng trời tính”. Xem:
nhưng nếu bạn hiểu về biến đổi khí hậu và các tác động của nó lên môi trường sống, thì sẽ nhận ra những sự thật như sau:
– Cả coronavirus và tình trạng thủy triều xâm thực đều là hậu quả của nền khí hậu thay đổi nhanh chóng.
Năm nay, Trung Quốc đón nhiều đợt khí lạnh xuống hơn bình thường. Đây là điều kiện tốt cho các dịch bệnh như cúm mùa, coronavirus phát triển. Còn nước biển đang xâm nhập Đồng bằng Sông Cửu Long là do hiện tượng nước biển ấm giãn nở, cùng với lượng băng tan đang khiến mực nước biển dâng cao. Đó cũng là do nền khí hậu đang ấm lên.
– Cả coronavirus và tình trạng thủy triều xâm thực đều là hậu quả của nền kinh tế tư bản hiện đại.
Nền kinh tế Trung Quốc – và nhiều quốc gia tư bản khác – sản xuất hàng hóa tiêu dùng cho các hãng Mỹ, Tây Âu, Nhật Bản… nên phải đốt than đá để cung ứng nhiên liệu cho dây chuyền sản xuất. Phần lớn than đá được mua từ Australia và Indonesia. Khí carbon dioxide thải ra từ các nhà máy nhiệt điện đang gây ra hiệu ứng nhà kính, giữ nhiệt và làm cho nền khí hậu toàn cầu ấm lên. Khí hậu ấm lên sẽ làm cho băng tan, thay đổi thời tiết, mưa ít hơn, nước biển dâng cao hơn, sốc nhiệt nghiêm trọng hơn. Đó là chưa nói đến việc các đập thủy điện của Trung Quốc, Lào, Thái Lan, Cambodia đang chặn dòng nước sông Mekong, khiến lưu lượng nước về hạ nguồn giảm đi, không đủ để chống lại lực triều dâng từ ngoài biển đổ vào Đồng bằng Sông Cửu Long.
– Cả coronavirus và tình trạng thủy triều xâm thực đều gây tác động xấu cho Apple và nông dân Việt Nam.
Vâng. Cả hãng Apple trị giá hàng nghìn tỷ USD và một gia đình nông dân chỉ có mức sống mấy trăm nghìn VND/tháng đều sẽ bị tác động bởi các hậu quả của biến đổi khí hậu do nền kinh tế tư bản hiện đại gây ra.
Nhưng có ba điểm khác nhau mà tôi nghĩ các bạn nên suy tư:
a. Ban quản trị Apple biết nguyên nhân tại sao xảy ra điều đó, còn những người nông dân không hề biết. Trong bài báo của VNExpress, người vợ của bác nông dân Hai Phương ngây ngô chia sẻ: “Tui với ổng dự định nếu trúng vụ này sẽ mua cho đứa con Út chiếc xe máy. Nhưng người tính không bằng trời tính”. Ồ, những gì đang xảy ra cho gia đình hai bác nông dân này không phải do trời đâu, mà là do con người – những kẻ đang mặc complet lịch lãm, ngồi trong những văn phòng sang trọng ở các ngân hàng và tập đoàn đa quốc gia, và sử dụng nguồn tiền in ra từ ngân hàng trung ương Mỹ, Pháp, Đức, Australia, Nhật… để bơm vào đầu tư sản xuất tại Trung Quốc. Họ là đầu mối của tất cả mọi nguyên nhân. Họ là CHÚA TRỜI của hai bác nông dân này đấy. Họ tạo ra cả một hệ thống, triết lý và đế chế kinh tế tiêu dùng để ủng hộ và kiếm lợi nhuận cho mình. Và họ hiểu những hành động ấy sẽ đưa đến hậu quả gì – nhưng họ vẫn cứ làm. Họ học giỏi, khôn khéo, học thức cao, văn hóa đỉnh, cực giàu, nhưng rồi vẫn cứ làm, vẫn phải làm. Đó là điểm khác biệt thứ nhất.
b. Thiệt hại của Apple chỉ có thể là sụt giảm doanh số, mất đi vài tỷ USD, mà tài sản của Apple trị giá đến 1,3 nghìn tỷ USD (xem: https://www.investopedia.com/…/apple-now-bigger-these-5-th…/). Còn gia đình bác nông dân Hai Phương nếu mất trắng toàn bộ ruộng dưa 3ha của họ, hàng chục triệu đồng cải tạo đất, tiền mua giống 8.000 gốc dưa hấu, thì coi như họ gần trắng tay. Thậm chí dù sau thiệt hại, Apple vẫn được chính phủ Mỹ bơm thêm tiền để cứu, còn dư tiền và có đủ khả năng để chuyển xưởng sản xuất của mình sang các thị trường lao động nạn nhân mới như Ấn Độ hoặc Việt Nam, nhưng gia đình bác nông dân chắc chắn là không thể – thậm chí mất luôn cả mảnh đất là phương tiện kiếm cơm cho họ, trong trường hợp nước biển dâng kinh khủng hơn nữa. Ngoài ra, cho dù tình huống có tệ thế nào đi nữa – như là cả hành tinh này bốc cháy – thì những kẻ đứng đầu Apple vẫn có thể chi tiền để mua một chiếc vé trên phi thuyền của Elon Musk và di cư lên Sao Hỏa chẳng hạn. Đó là điểm khác biệt thứ hai.
c. Bộ máy tài chính đồ sộ của Apple – và nhiều hãng tư bản khổng lồ khác, dù ở Mỹ hay Trung Quốc – có khả năng to lớn để tàn phá cả hành tinh này, làm sụp đổ hệ sinh thái và đẩy loài người vào cuộc đại tuyệt chủng lần thứ 6. Các lượng tiền đầu tư, vốn tư bản đổ vào chứng minh cho điều đó. Tiền chi ra càng nhiều, sự tàn phá càng khủng khiếp. Nhưng có một nghịch lý rằng, đó chỉ là những nơi sản xuất ra những thứ hàng hóa không hề quan trọng đối với sự sống của một con người. Bạn thử để một chiếc iPhone và một quả dưa hấu ra trước mặt, sau đó nhịn uống nước trong vòng 1 ngày, rồi sẽ thấy rõ giá trị thật của chúng. Tệ hơn nữa, để sản xuất ra một chiếc iPhone, những hệ quả của nó đang rút cạn dòng nước tự nhiên trên hành tinh này và trong chính khả năng có nước để uống của bạn – từ quy trình khai thác đất hiếm, xử lý hợp kim, tẩy rửa bán dẫn, đến việc mua than đá để cung cấp năng lượng cho cả quy trình. Tất cả những vật liệu có trên chiếc iPhone đều được lấy miễn phí từ lòng đất. Cái giá được niêm yết trên tủ hàng bày bán điện thoại chỉ được tính cho những chi phí từ lúc đào nguyên vật liệu lên, xử lý, công sức thiết kế, chế tác, lắp ráp, phân phối… Quả dưa hấu cũng thế. Nhưng các khâu để làm ra quả dưa hấu hoàn toàn thuộc về công của thiên nhiên, và quy trình nông nghiệp đơn giản ấy không để lại nhiều hậu quả như việc sản xuất một chiếc iPhone. Và như thế, bác nông dân trồng dưa hấu không có khả năng tàn phá cả hành tinh này như là Apple. Và giá trị trái dưa hấu của bác ấy – nếu khấu hao mọi chi phí của quá trình sản xuất và hậu quả sau này – thì còn cao hơn cả một chiếc điện thoại của Apple! Đó là điểm khác biệt thứ ba.
Tôi phân tích ra để các bạn thấy rằng, chưa chắc những gì chúng ta ủng hộ, cong lưng để kiếm tiền, tham gia hệ thống, mua bán, ăn chơi, hưởng thụ, du lịch… là có giá trị khi đứng trước mặt thiên nhiên, khi đem ra bàn cân của Tạo Hóa. Hãy suy nghĩ cho kỹ trước khi bạn mua sắm một thứ gì đó, mà nó sẽ chôn vùi tương lai của con cái, cháu chắt bạn. Đừng nằm mơ nữa. Đừng nghĩ rằng mọi thứ là miễn phí… cho đến khi tờ hóa đơn được tính toán kỹ lưỡng và chìa ra cho cả nhân loại tham lam và kiêu ngạo này.
Phần chia sẻ ý kiến